Falen. Het klinkt als een van de negatiefste woorden die gebruikt kunnen worden in het onderwijs. Maar niet voor niets zijn er evenementen als ‘The FailCon‘… falen is namelijk hip! Want wat als we het nu eens omdraaien? Wat als we falen zien als een bron van leren? En hoe doe je dat dan?
Falen als vorm van leren
Als er iets gezegd kan worden over falen, dan is het dat het een mooie bron voor leren is. Elke keer dat je faalt of iets niet haalt ben je een ervaring rijker, en weet je dat er een gat zit tussen wat je kan en wat je zou willen of moeten kunnen. Zo is falen bijvoorbeeld een belangrijk onderdeel van games en gamification: door vaak en snel onderuit te gaan weet je als speler waar je staat en wat je moet doen om naar het volgende level te mogen. Als dit dan lukt, dan is dat natuurlijk helemaal mooi!
Falen en motivatie
Maar, de meeste lessen zijn niet vorm gegeven op basis van gamification, en de meeste leerlingen worden niet heel enthousiast van bijvoorbeeld een 3,6 voor Maatschappijleer. Dus hoe zorg je dat falen zorgt voor meer motivatie? Ten eerste is het belangrijk om falen te ‘vieren’. En dat begint met het verschil aan te duiden tussen falen en afrekenen. Hoewel dit logisch klinkt, is het in de praktijk vaak ingewikkelder dan dat het lijkt. Aan het einde van een periode moet er namelijk toch nog steeds vaak een cijfer voor een rapport komen. Maar moet je leerlingen pas aan het einde een toets laten maken? Misschien is het dan beter om ze verschillende momenten te geven waarop ze mogen falen, zodat ze de kans krijgen om hun fouten te herstellen.
Voorbeelden
Goede voorbeelden van falen zijn vooral te vinden in Silicon Valley. ‘Fail fast and fail often’ is het mantra van velen, waarbij ze door telkens kleine stapjes en foutjes bij een goed eindproduct komen. Nu staat Silicon Valley misschien ver af van de praktijk in de klas, maar het geeft wel iets aan: om goed te functioneren in de moderne maatschappij is het belangrijk om flexibel te zijn en om te kunnen gaan met tegenslagen. Als je het zo bekijkt, gaat het dus voor een groot deel om de juiste mindset aanleren. In onderstaande video legt Astro Teller van Google X mooi uit wat de voordelen zijn van falen:
Falen als begin van leren. Een mooi concept dus en belangrijk om deze mindset met leerlingen te delen en hier elke dag aan te werken. Misschien heb je goede voorbeelden van hoe je dit zelf doet? Laat het dan vooral weten!
Mede-oprichter van Vernieuwenderwijs. Adviseur Curriculum Playground. Docent, onderwijsontwerper & maker. Altijd veel ideeën, en op zoek naar de verbinding tussen leren, creativiteit en technologie. Onderwijs kan altijd beter, maar mag ook zeker leuker!
One thought on “Falende leerlingen: dat is pas leren!”