Door Rob van Bakel werd in deze eerdere blog beschreven wat de effectiviteit is van peer feedback. In dit artikel zal ik toelichten waar het om draait binnen Peer Support, welke verschillende vormen Peer Support kent en wat de meerwaarde is voor zowel de leerling als de organisatie.
Inleiding op Peer Support
Binnen de Peer Support ondersteunen leerlingen medeleerlingen in hun schoolloopbaan. Zij helpen elkaar bij het studeren en bij het functioneren binnen de microsamenleving die een school is. In een omgeving waarbij leerlingen geen verantwoordelijkheid krijgen als het gaat om regelgeving en toezicht op het schoolklimaat, voelen leerlingen ook geen verantwoordelijkheid. Binnen Peer Support krijgen leerlingen de kans om verantwoordelijkheid te dragen waardoor de gemeenschapszin toeneemt. Peer Support is volgens Dewey een goede manier om leerlingen op te leiden binnen een dergelijke organisatievorm, omdat de maatschappij er ook zo een is.
In Finland, Engeland en de VS werd al eerder gebruik gemaakt van Peer Support. De laatste jaren worden ook in Nederland initiatieven genomen om Peer Support te integreren in ons onderwijs. Het accent ligt hier niet op het ‘naast elkaar’ maar ‘met elkaar’ leven. Het gaat om een georganiseerd systeem dat inzet op de latente mogelijkheden van jongeren om sociaal te functioneren en elkaar te helpen.
Verschillende vormen van Peer Support
Er zijn verschillende manieren waarop jongeren elkaar kunnen ondersteunen:
- Peer coaches: hulp op het gebied van het maken van keuzes voor een vervolgopleiding en leider bij het organiseren van activiteiten binnen de school;
- Peer leaders: hulp op het gebied van de overgang naar een volgende school;
- Peer tutors: hulp op het gebied van kennisoverdracht, hulp bij het leren en uitvoeren van studietaken (ook huiswerk) en werkzaamheden op school;
- Peer mentoren: hulp op het gebied van socialisering en individuatie met als doel om het sociaal functioneren en het welzijn van de medeleerling te verbeteren en hem te ondersteunen bij het ontwikkelen van de juiste studiemotivatie en studiehouding. Daarnaast kan er hulp geboden worden op het gebied van ondersteuning van leerlingen met een handicap of een ernstig probleem. Hierin is de peer een raadgever en rolmodel.
Het belang van Peer Support binnen de organisatie
Een goed werkend systeem van Peer Support heeft voordelen voor de leerlingen, voor de school en voor de samenleving:
Het is vanuit onderwijskundig opzicht een meerwaarde
Voor de leerlingen is het prettig om een peer te hebben omdat de peer dicht aansluit bij hun belevingswereld. Het is in die zin ook een kwaliteitsverbetering omdat de peer weet waar de leerlingen behoefte aan hebben. Voor de peer zelf is het een veilige situatie om in te oefenen. Ook is het interessant voor hen, omdat ze vanuit hun rol een formele rol hebben binnen de school. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen een voorbeeldfunctie aantrekkelijk vinden. Peer Support past daarnaast bij de participatiemaatschappij waarin de peers verantwoordelijkheid nemen. Ook sluit het aan bij het sociaal-constructivisme, waarin kennis wordt opgebouwd en gebruikt als gereedschap om samen met anderen te komen tot het oplossen van problemen. Peer Support bevordert het verantwoordelijkheidsgevoel, de eigenwaarde, de sociabiliteit, zelfstandigheid en integriteit van de leerlingen. Allemaal kwaliteiten waaraan steeds meer belang wordt gehecht als het gaat om werknemerschap en burgerschap.
Er wordt aandacht besteed aan twee punten die bekend staan als oorzaken van vroegtijdig schoolverlaten
Dit zijn een schoolklimaat met weinig positieve aandacht voor probleemleerlingen en het feit dat de leerlingen vaak de zin van de opleiding niet inzien voor hen persoonlijk en in maatschappelijk opzicht.
De gemeenschapszin neemt toe
De betrokken leerlingen leren van elkaar. Ze verwerven kennis en vaardigheden door zowel het geven als ontvangen van hulp en steun. Het gevoel anderen te kunnen helpen en iets te kunnen betekenen kan daarnaast een positieve invloed hebben op het zelfvertrouwen en het verantwoordelijkheidsgevoel. Er ontstaat een klimaat waar onderling respect en zorg voor elkaar is. In dit klimaat is het beter leren en beter werken.
Een positieve bijdrage aan de schoolcultuur
Nieuwe leerlingen voelen zich sneller op hun gemak op hun nieuwe school als zij ondersteuning krijgen van een ouderejaars. Er zijn goede resultaten geboekt met Peer Support als instrument bij het voorkomen en bestrijden van pesten. In dit licht kan de rol van de peer tutor bijdragen aan een schoolcultuur waarin jongeren elkaar helpen en voor elkaar zorgen.
Mijn ervaringen met Peer Support
Zelf heb ik onderzoek gedaan naar de meerwaarde van peer tutorschap binnen het onderwijs. In mijn werk heb ik vanuit verschillende rollen ervaring met Peer Support. Ik heb er lessen over gegeven, peers getraind en gecoacht. Ook heb ik projecten opgezet waarin samengewerkt werd met peers. Voor meer informatie over Peer Support verwijs ik graag naar het volgende artikel waarin een aantal good practices worden beschreven.
[vc_row][vc_column][vc_message]Heb je ook een bijzondere ervaring of interessant idee, bijvoorbeeld een lesopzet, onderzoek, boek of tool, of wil je graag een opiniestuk plaatsen? Maak dan hier je eigen account aan, waarmee je zelf artikelen kan plaatsen en beheren![/vc_message][/vc_column][/vc_row]
Literatuur
Luigies, E. (2006) Leerlingen ondersteunen elkaar binnen een nieuw didactisch concept. Colvin, J. & Ashman, M. (2010). Roles, Risks, and Benefits of Peer Mentoring Relationships in Higher Éducation. Topping (1996, 2005) Trends in peer learning. G.T.M. ten Dam, M. Volman(2012) Motives, emotions and values in children’s development in childhood
Docent omgangskunde op een mbo en edublogger bij www.blijvenleren.net.
Sterke affiniteit met professionalisering, studentparticipatie en Peer Support.
One thought on “Peer Support: Welke vormen zijn er?”