Wat weten we over effectief lesgeven? Hoe kun je wegwijs in de enorme hoeveelheid onderzoek die er inmiddels is over wat werkt in de klas? Na ons boek ’33 Tips voor HBO-didactiek’ is er nu ook een versie voor het voortgezet onderwijs, met aangepaste tips én praktische voorbeelden!
Onderzoek en onderwijs
De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor evidence-based of evidence-informed lesgeven. Door de hoeveelheid onderzoek weten we steeds meer over wat werkt in de klas, al is daarbij ook veel verwarring ontstaan. Want: een quote uit een onderzoek gaat al snel een eigen leven leiden, en daardoor is het soms lastig om als docent door de bomen het bos nog te zien.
Vanuit Vernieuwenderwijs schrijven wij daarom al een aantal jaren artikelen om de meest interessante inzichten te vertalen naar de lespraktijk. Hoe kun je jouw les nu effectief aanpakken? Dat doen we vaak door te kijken vanuit het curriculum, maar zeker ook door met de didactiek aan de slag te gaan. Op basis daarvan verscheen al eerder het boek 33 Tips voor hbo-didactiek, en op basis van de vele vragen hebben we het boek ook aangepast voor het voortgezet onderwijs. Samen met Neurohabits zijn alle tips herzien en aangepast aan de context voor het vo, waarbij telkens de meest relevante onderzoeken genoemd worden.
Didactiek: meer dan werkvormen
Als het gaat over didactiek, dan gaat het vaak al snel over werkvormen. Daarbij ontbreekt dan ook vaak een stukje context: wat maakt dat deze werkvorm werkt? Wat weten we eigenlijk over de inzet van dergelijke werkvormen? In 33 tips kijken we verder dan alleen de werkvorm zelf, en duiken we ook de literatuur in. Dat doen we wel in onze kenmerkende stijl: begrijpelijk, to-the-point en direct toepasbaar. Mocht je wel graag verder duiken in het onderzoek, dan zijn alle bronnen ook terug te vinden.
33 Tips bestaat uit een aantal onderdelen, waarbij we telkens op een zelfde manier te werk zijn gegaan. Wat is er noodzakelijk om te weten? Wat voegt dit toe? En hoe kun je dit in de les toepassen? De verschillende onderdelen daarbij zijn:
- Deel 1: Wat je moet weten over hoe leren werkt
- Deel 2: Helpen met leren tijdens de les
- Deel 3: Leren leren stimuleren
- Deel 4: Misvattingen over didactiek en leren
In het eerste deel duiken we de wetenschap in over hoe leren eigenlijk werkt. We kunnen veel schrijven over wat je kunt doen om leerlingen beter te laten leren, maar wat gebeurt er nu eigenlijk echt in het hoofd? In het tweede deel vind je 20 tips over het helpen van het leren. Een aantal voorbeelden:
- Ga uit van hoge verwachtingen
- Organiseer activerende feedback gericht op het leren
- Laat de leerlingen de leerstof aan elkaar uitleggen
- Zet in op autonome motivatie in plaats van gecontroleerde motivatie
Heldere adviezen, met daarbij niet alleen de boodschap ‘doe het!’, maar vooral ook de tips om dit daadwerkelijk te kunnen doen. Helder, praktisch en direct toepasbaar.
Dit is dan ook een boek wat je op twee manieren kunt gebruiken. Als eerste kun je het boek natuurlijk van A tot Z doorlezen, maar het is ook uitermate geschikt om doorheen te bladeren en een willekeurige tip erbij te pakken.
Tijd om aan de slag te gaan dus!
Een praktisch boek dus, waarin enorm veel handige adviezen, tips en tricks staan om direct mee aan de slag te gaan. Daarnaast is het ook echt een boek wat ingezet kan worden om te werken aan gezamenlijke taal: door dit samen met je collega’s te lezen en te bespreken kun je zo stappen zetten in een krachtigere didactiek. Vergeet daarbij ook zeker niet dat dit een proces is: het proberen van nieuwe dingen is soms spannend, maar draagt bij aan een krachtige leeromgeving. Veel succes!
Het boek bestellen? Dat kun je hier doen: 33 tips voor vo-didactiek
Docent, onderwijsontwerper & maker. Altijd veel ideeën, en op zoek naar de verbinding tussen leren, creativiteit en technologie. Onderwijs kan altijd beter, maar mag ook zeker leuker! Mede-oprichter van Vernieuwenderwijs.