Stoepkrijten is toch iets voor kleine kinderen? Waarom zou je dat met leerlingen doen? Je kunt toch ook in het lokaal blijven en alles tekenen op papier. Toch kan het als werkvorm van toegevoegde waarde zijn om tijdens de les ook eens naar buiten te gaan. Hieronder acht redenen om te gaan stoepkrijten met de klas.
De voordelen van tekenen
Al eerder schreven we in verschillende artikelen over voordelen van tekenen in de les:
- Hogere denkvaardigheden: De leerling selecteert, analyseert en interpreteert informatie om antwoord te kunnen geven op een vraagstuk. De nieuwe inzichten die leerlingen hierdoor verkrijgen geven zij visueel weer in een nieuw product. Een vorm van hogere denkvaardigheden. Hierbij gaat het niet om de bestemming, maar om de reis’. Je hoeft helemaal niet te kunnen tekenen, want het gaat niet om het resultaat maar om het kijken naar wat je wilt tekenen,” aldus het Rijksmuseum. Door te tekenen dwing je leerlingen keuzes te maken. Welke informatie kan ik wel/niet gebruiken? Wat vormen hoofd- en bijzaken? Hoe geef ik de hoofdlijnen van het verhaal duidelijk en overzichtelijk weer?
- Onthouden: Door leerlingen met de hand te laten tekenen wordt informatie beter opgeslagen in het langetermijngeheugen. De mindere snelheid van het tekenen levert dit voordeel op. Doordat het werk kost om te tekenen moet je meer nadenken, waardoor je je hersenen harder laat werken en je beter onthoudt wat je getekend hebt. Je hand heeft hierbij als het ware een geheugen.
- Leren zichtbaar maken: Door belangrijke concepten, processen of schema’s te laten tekenen, kunnen jij en je leerlingen bepalen of leerlingen het geleerde onder de knie hebben (formatief evalueren)
De voordelen van stoepkrijten
Maar waarom zou je met je leerlingen naar buiten gaan om te stoepkrijten? Welke voordelen levert stoepkrijten op in plaats van tekenen op papier in het lokaal?
- Samenwerken: De schaal van een grote tekening op het schoolplein maakt dat je met meerdere leerlingen kunt samenwerken aan één tekening. Het vereist daarnaast ook overleg. Formuleer de opdracht zo dat er sprake kan zijn van een gezamenlijke verantwoordelijkheid en een individuele aanspreekbaarheid. Dat kan bijvoorbeeld door iedere leerling een andere kleur te geven, waardoor ieders bijdrage terug te zien is.
- Processen doorlopen: Als de tekening groot genoeg is, kun je eroverheen lopen. Zo kun je als leerlingen letterlijk processen laten doorlopen. Denk hierbij aan de afwijkingen van de winden door de draaiing van de aarde (aardrijkskunde) of de bloedsomloop (biologie).
- Nabespreken: Samen rondom een grote tekening staan maakt een klassikale nabespreking mogelijk. Je kunt met de hele klas langs verschillende tekeningen lopen om zo verschillende voorbeelden, oplossingen of strategieën te vergelijken.
- Bewegen:Bewegen lijkt een positief effect te hebben op het leren. Door bewegen is er vermoedelijk een positieve invloed op de executieve cognitieve functies van een leerling en op de aandacht en concentratie.
- Leuk!: Een inkoppertje, maar de meeste leerlingen vinden het leuk om af en toe buiten les te krijgen, zeker omdat ze vrijwel de hele lesdag binnen moeten zitten. Ze zullen zich deze les beter herinneren dan veel van de lessen die ze binnen gehad hebben. Op zich al een reden om een keer naar buiten te gaan.
Voorbeelden
We doen enkele suggesties hoe je dit bij de verschillende vakken in kunt zetten.
- Aardrijkskunde: Dit is een vak waarin veel getekend kan worden: ontstaan van de seizoenen, plaatbewegingen, mental map van de wereld, doorsnede van het rivierengebied, etc.
- Geschiedenis: Maak een tijdlijn van één of meerdere tijdvakken (in de juiste verhoudingen). Schrijf en/of teken hierin de gebeurtenissen en geef met pijlen de oorzaak-gevolg relaties weer.
- Biologie: Teken de verschillende fases in de ontwikkeling van een organisme of, zoals eerder genoemd, de bloedsomloop.
- Wiskunde: Teken een grafiek met de assen lengte en schoenmaat. Laat leerlingen plaatsnemen in de grafiek. Bespreek bijvoorbeeld gemiddelde en normaalverdeling.
- Economie: Teken de economische kringloop op het schoolplein en laat leerlingen zich door de kringloop verplaatsen.
- Natuurkunde: De afstanden in ons zonnestelsel zijn moeilijk voor te stellen. Door een centrale plek op het schoolplein als zon te nemen kunnen de banen van de planeten in verhouding ingetekend worden. Natuurlijk moeten astronomische eenheden (AE) omgerekend worden naar een handzamere eenheid.
- CKV: Graffiti op de muur van de school mag waarschijnlijk niet, maar een tekening met stoepkrijt wellicht wel. Ook 3D tekeningen behoren tot de mogelijkheid. Zie ook deze voorbeelden op Pinterest.
Juf Linda en Juf Maaike beschrijven in hun blogs ook enkele mooie activiteiten voor het basisonderwijs.
Heb jij nog ideeën of voorbeelden? Laat het ons weten in de reacties!
Ilona is docent aardrijkskunde op De Nassau in in Breda. Daarvoor tevens lerarenopleider aardrijkskunde bij Fontys Hogescholen Tilburg. Reinier is docent aardrijskunde op het Markenhage college. Daarvoor tevens lerarenopleider bij Fontys Hogescholen Tilburg. Beide zijn veel bezig met feedback, alternatieve toetsvormen, werken vanuit doelen en toekomstgericht onderwijs. Mede-auteurs van Curriculumontwerp in een Notendop en de CurriculumKit.