Er wordt veel geschreven en gesproken over het belang van goede feedback bij het leerproces. Het wordt ook wel de motor van het leren genoemd. Hoe krachtig is dit in jouw lessen? En die van je collega’s? In dit artikel een vragenlijst met 12 vragen die je kunt gebruiken om daarop te reflecteren en met elkaar het gesprek aan te gaan.
Leerzame feedback
Over de kracht van feedback hebben we verschillende artikelen geschreven. Zo hebben we geschreven over handvatten voor krachtige feedback, het geven van groepsgewijze feedback een concrete tool als de single point rubric en de feedbacklagenda. Samengevat zijn enkele inzichten:
- Zorg dat het actiegericht is. Laat leerlingen-studenten nadenken over de feedback die zij krijgen. Laat het dus meer zijn dan boodschap. Doe dit bijvoorbeeld door vragen te stellen of door aanwijzingen te geven. Geef niet te snel het antwoord weg: het zweet op de juiste rug.
- Zorg voor leerruimte in het curriculum. Om feedback actiegericht te maken moeten leerlingen-studenten de tijd hebben om het te verwerken oftewel om te leren. Te veel summatieve beslissingen of een overvol programma maken dit lastig.
- Zorg er voor dat feedback zich vooral richt op het verbeteren van de leerlingen-studenten en niet het product of de handeling. Doe dit bijvoorbeeld door ook in te gaan op het proces (‘hoe heb je dit aangepakt?’), het zelfregulerend vermogen (‘lukt het om op tijd om hulp te vragen?’) en waar wenselijk ook de persoon (‘Hoe zit je in je vel?’).
- Zorg er voor dat feedback bijdraagt aan het collectieve leerproces. Individuele feedback is tijdsintensief en niet altijd even leerzaam. Door deze groepsgewijs te geven wordt tijd bespaard en kan een groep (samen) meer leren.
- Werk aan de feedbackletterdheid van leerlingen-studenten. Leer leerlingen-studenten om feedback te zoeken, te begrijpen en het om te zetten in actie. Doe dit bijvoorbeeld door regelmatig met leerlingen-studenten te bespreken waarom zij feedback krijgen en wat zij er mee kunnen. Daarbij kan de ‘Week van feedbackgeletterdheid‘ van Fontys ook interessant zijn.
Vragenlijst
Het geven van leerzame feedback hangt dus met veel aspecten samen. Deze kun je indelen in de volgende categorieën: de betrokkenheid van leerlingen-studenten, het geven van krachtige feedback en het werken aan de feedbackgeletterdheid van leerlingen-studenten.
Om inzicht te krijgen hoe je dit nu doet in en rondom je lessen kun je gebruik maken van deze vragenlijst. De vragenlijst is afkomstig uit het boek ‘Designing effective feedback processes in higher education‘ van Naomi Winstone (2019). De vragenlijst is vertaald door Dominique Sluijsmans. Een boek met een relatief hoge informatiedichtheid, maar zeker interessant. De vragenlijst bestaat uit 12 vragen die per vier vallen onder één van de drie categorieën.
De vragenlijst kan behalve voor zelfevaluatie ook worden gebruikt om met elkaar het gesprek aan te gaan over feedback. Vul deze bijvoorbeeld met collega’s in en bespreek met elkaar waarom je iets juist wel of niet vaak doet, wat je daarin zou willen en wat je daarvoor nodig hebt. Werk op die manier stap voor stap aan een feedbackcultuur.
Hieronder de vragenlijst in tweevoud: de normale versie (om te printen) en de interactieve versie (om digitaal in te vullen). Beide bestanden zijn rechtstreeks te downloaden en te gebruiken. Hopelijk heb je er wat aan voor jouw onderwijspraktijk!
Hoe ga jij de vragenlijst inzetten? Wat leverde het op? We lezen het graag hieronder terug!
Download
Mede-oprichter van Vernieuwenderwijs. Daarvoor onderwijskundige in het hoger onderwijs en leraar geschiedenis en maatschappijleer in het voortgezet onderwijs. Praat graag over en is graag bezig met: didactiek, curriculumontwerp, toetsing, leren leren en veranderkunde. Actieve ontwikkelaar, onderzoeker en spreker.