ChatGPT heeft onze (onderwijs)wereld op zijn grondvesten doen schudden. Het is spannend: wat wordt de impact? Meteen gaan er dan veel docenten aan de slag met ideeen voor het inzetten van de chatbot. In dit artikel kijken we naar verschillende vormen hiervan. Op wat voor manier is ChatGPT inzetbaar en hoe toets je of je leerlingen en studenten de vaardigheden wel echt bezitten?
Het kan best complex zijn om ChatGPT te gebruiken, dus leerlingen en studenten zijn gebaat bij extra ondersteuning. De Cognitive Apprentenship Theory is hierbij een handige manier. De output van ChatGPT is sterk afhankelijk van de kwaliteit van jouw input. De prompts zijn erg belangrijk. Een prompt is eigenlijk niets meer dan een korte zin die je gebruikt om een gesprek te initiëren met ChatGPT. Bij de onderstaande ideeën zie je dan ook de voorbeeld prompts. Daarbij wel meteen een advies: ga vooral ook lekker zelf aan de slag te gaan met ChatGPT en te oefenen. Wie weet wat je zelf ontdekt!
1. Interview
Vraag aan ChatGPT of die zichzelf voor kan doen als een (historisch) bekend persoon. Dit kan bijvoorbeeld Erasmus zijn. Op deze wijze stel je jouw leerlingen of studenten in staat om met ‘Erasmus’ te praten en hem direct vragen te stellen. Tevens kan ChatGPT helpen met het verzinnen van goede interview vragen.
De leerlingen of studenten zijn bezig met het verrijken van hun voorkennis over het onderwerp en kunnen zo verkennend ter werk gaan. Vervolgens kun je hen instrueren om het interview op te slaan en verder gaan met de les. Het is de bedoeling dat zij op een later moment het interview erbij pakken en met behulp van bronnen bevestigen of ontkrachten wat er in het interview gezegd is.
Prompt: ‘Kun je mijn vragen beantwoorden alsof je Erasmus bent?’
2. Rubrics
Rubrics maken kan best pittig zijn. Waarom zou je ChatGPT hier niet voor inzetten? Een eerste basisopzet is vrij eenvoudig te creëren. Geef duidelijk aan om welk niveau het gaat en dat je bijvoorbeeld een opbouw in moeilijkheid wilt zien. Hoe ziet deze rubric er voor jou uit en welke elementen wil je hierin terugzien?
Laat leerlingen of studenten zelf een input geven om een rubric te maken en laat hen dit vergelijken met een medeleerling. Wat vinden ze van de succescriteria die wordt omschreven? Wat vinden zij het beste en wat vinden zij het minste criteria? Laat hen uitleggen waarom ze dit vinden. Op deze wijze kun je op een speelse manier werken aan kwaliteitsbesef.
Prompt: ‘Kun je een rubric in een tabel verwerken voor het vak Nederlands? Deze rubric wil ik graag op het 4F niveau en moet bestaan uit minstens 10 onderwerpen. Vervolgens wil ik dat dit graag op 4 niveaus wordt uitgeschreven.’
3. Mindmaps
Laat je leerlingen een mindmap of woordenwolk maken wanneer een bepaald begrip of thema centraal staat. Wat komt er bij de leerlingen of studenten op? Wanneer zij klaar zijn met hun opdracht kunnen zij ChatGPT vragen om een aantal relevante woorden op te schrijven rondom dit thema. Vervolgens kunnen zij dan hun mindmap of woordenwolk aanscherpen met de woorden van ChatGPT.
Prompt: ‘Kun je 10 relevante onderwerpen opnoemen rondom de kapitaalmarkt’?
4. Expertgroepen (Jigsaw)
Verdeel een aantal onderwerpen aan je leerlingen of studenten. Er wordt eerst individueel nagedacht over het onderwerp. Hierbij laat je de helft gebruik maken van ChatGPT. De andere helft moet de stof via bijvoorbeeld de methode eigen maken. Uiteindelijk diepen zij dit uit in hun expertgroepje, dus met de leerlingen of studenten die hetzelfde onderwerp hebben. Tijdens de uitwisseling in het expertgroepje krijg je dus de helft van de leerlingen of studenten die gebruik mochten maken van ChatGPT en de andere helft die dit niet mocht doen.
Hierbij zullen er interessante discussies worden gevoerd en de studenten of leerlingen mogen vervolgens externe bronnen gebruiken om hun argumenten te bevestigen of te ontkrachten. Tot slot worden de groepen samengevoegd en wordt alles gedeeld.
5. Een krachtig verhaal
Actieve werkvormen zijn een ontzettend krachtige methode en leren doe je vooral door actief aan de slag te gaan, maar er wordt daarbij regelmatig ook voorbij gegaan aan één van de mooiste én krachtigste manieren van leren: het luisteren naar een goed verhaal.
Semantische herinneringen kunnen los van de situatie of gebeurtenis worden opgeroepen, maar niet meteen: in de eerste instantie zijn ze er juist aan verbonden. Het episodische geheugen (bijvoorbeeld een bijzondere les of goed verhaal) ondersteunt in de eerste instantie het semantische geheugen. Door in de lessen een verhalende structuur te gebruiken, maak je als docent gebruik van de aanvankelijke verbinding tussen het episodische en semantische geheugen. Daniel Willingham (2004) stelt dat verhalen een voorkeurspositie innemen in ons geheugen. Hij stelt dat een les makkelijker te begrijpen en onthouden is, als je deze als docent dusdanig structureert dat belangrijke verhalende elementen er in terugkomen.
Je kunt je leerlingen of studenten een stuk tekst laten kopiëren uit de methode of vanuit hun aantekeningen. Vervolgens kun je ChatGPT vragen hier een passend verhaal bij te verzinnen. Door dit verhaal te lezen verwerken zij de nieuwe opgedane kennis op een andere manier. Dit is tevens geschikt voor herhalingen, waardoor de stof beter beklijft.
Prompt: ‘Kun je een feitelijk verhaal verzinnen rondom fotosynthese geschreven in de stijl van J.R. Tolkien?’
6. Focus op het proces
ChatGPT is een geweldige virtuele assistent. Je kunt jouw leerlingen of studenten bijvoorbeeld een boek laten schrijven. Om ChatGPT hierbij in te zetten moeten zij kritisch nadenken over het proces wat een schrijver moet doorlopen. Er zal bijvoorbeeld eerst een goed onderwerp gekozen moeten worden. Vervolgens kun je nadenken over een titel. Gevolgd door een inhoudsopgave en een eerste opzet. Dit kun je allemaal verwezenlijken in ChatGPT. Op deze wijze leiden zij het proces en wordt de uitvoering uitbesteed.
Vervolgens kunnen zij met hun klasgenoten het resultaat vergelijken en proberen te achterhalen waarom het één beter is gelukt dan het ander. Hier kun je natuurlijk ter ondersteuning enige vragen aanreiken. De feedback zal hierbij voornamelijk gericht zijn op de strategie.
Kortom
ChatGPT is here to stay. Het kan best beangstigend zijn voor docenten dat er nu zo’n systeem beschikbaar is voor onze leerlingen en studenten. Echter is het systeem er en kunnen we ons beter aanpassen en uitzoeken hoe we deze tool waardevol in kunnen zetten. Oftewel: het biedt ook enorm veel nieuwe kansen en mogelijkheden, waarvan we op dit moment nog maar een klein beetje van weten en begrijpen.
Je kunt ChatGPT op onwijs veel manieren inzetten en bovenstaand zijn alleen wat ideeën geïllustreerd ter inspiratie. Voel je vrij deze te verstevigen en wij zijn ontzettend benieuwd hoe jullie deze nieuwe tool zullen inzetten!
Docent, onderwijsontwerper & spreker. Lang werkzaam geweest in het mbo als docent Nederlands, rekenen en burgerschap en met verschillende innovaties. Daarvoor als docent geschiedenis in het voortgezet onderwijs. Graag actief bezig met curriculumontwerp, toetsing en technologie binnen het onderwijs.
Ik gebruik chat cpt regelmatig voor het bedenken van bijvoorbeeld interactieve werkvormen in mijn les. Hierdoor krijg ik soms nieuwe informatie, waar ik zelf dus niet aan gedacht zou hebben. Ook kan het zijn dat ik kies voor de werkvormen waar ik comfortabel mee ben. Door de ideeen van chatgpt, die je dan tot in de detail uitgelegd kan krijgen, gebruik ik nieuwe werkvormen en breng ik meer variatie aan in mijn lessen. Ik blijf natuurlijk kritisch op de informatie, maar ik ben een fan van chatgtp!
Leuk om te lezen Susan en mooi dat je er zo over te spreken bent! Bedankt voor het delen! Heb je ook een voorbeeld van een werkvorm die uit ChatGPT kwam?
Chat gpt is geweldig om opgaven te maken inclusief de uitwerkingen.
Leuke, goede, informatieve site!!