Gamification is een veelgehoorde term in het onderwijs. Al hoewel er verschillende definities zijn over wat het nu precies is, is het gebruik van spelelementen in de les iets wat leerlingen sterk kan motiveren. Je kunt daarvoor verschillende tools zoals ClassDojo en Kahoot inzetten, of kleine aanpassingen doen zoals een opdracht in een quest veranderen. Maar wat maakt gamification? Uit wat uit welke elementen bestaat gamification? Hoe kun je het succesvol maken? Daarvoor kunnen we kijken naar het MDA framework.
Het MDA framework
Zoals we al schreven in een eerder artikel (4 tips voor gamification in je les) kunnen spel-principes, oftewel spelelementen, gebruikt om een rijke, motiverende en adaptieve leerervaring te bieden. Maar wat zijn dan precies die technische en sociale elementen die een game een leerervaring laten zijn? Volgens gamedesigner Marc Leblanc bestaan games uit Mechanics (mechanisme), Dynamics (dynamica) en Aesthetics (Estitica) wat met de afkorting ‘MDA’ wordt aangeduid. (Kapp, 2012) (Leblanc, 2004). Hieronder de korte bijbehorende uitleg van ieder begrip met daaraan gekoppeld de definitie:
| Mechanics | Dynamics | Aesthetics |
| “Mechanics are the base components of the game – its rules, every basic action the player can take in the game.” (Leblanc, 2004) | Dynamics are the run-time behavior of the mechanics acting on player input and “cooperating” with other mechanics. (Leblanc, 2004) | “How an experience is aesthetically perceived by a person greatly influences his of her willingness to accept gamifcation.” (Kapp, 2012). |
Bij het gebruik van de elementen gaat het om de eerste instantie over de componenten waar een spel uit is opgebouwd, oftewel de Mechanics. (Deterding, 2010). Die componenten bepalen hoe het spel in elkaar zit, en dus hoe rijk de leerervaring kan zijn en vervolgens op welke manier die ervaring zich aanpast aan- en invloed heeft op de motivatie van de spelers. Deze componenten zijn geen vast gegeven, zo legt Deterding uit: “Thus, how to determine which design elements belong to the set of game elements? A liberal set –any game element found in any game– would be boundless. A constrained set –elements that are unique to a games– would be to restrictive. We suggest limiting gamification to the description of elements that are characteristic to games. There is still much room for debate over what is charactaristic to games.” (Deterding e.a., 2011).
Game Thinking
Het belangrijkste en meest karakteristieke spelelement wat echter absoluut niet mag ontbreken, is Game Thinking.
Ondanks die onduidelijkheid, wordt er in diverse doelen wel gesproken over ‘algemene gegevens’ zoals regels, doelen, opdrachten, beloningen en feedback. Daarbij komt duidelijk naar voren dat de samenhang tussen al die gegevens in sterke mate gamification onderscheid van andere didactische aanpakken. (Kim, Google Tech Talks, 2011)(Kapp, 2012)(Deterding e.a., 2011). Het belangrijkste en meest karakteristieke spelelement wat echter absoluut niet mag ontbreken, is Game Thinking. Oftewel: het ervaren van een activiteit alsof het een game is waardoor gamevaardigheden worden aangesproken, zoals sterk nastreven van een doel. Zoals Kapp omschrijft: “It is the idea of thinking about a every day experience like jogging and running and converting it into an activity that has elements of competition, cooperation, exploration and storytelling.” (Kapp, 2012).
Mocht je dus aan de slag gaan met gamification in je les of bij het opzetten van je gehele curriculum (zoals het verwerken van je lesstof in een digitaal bordspel), dan is het een tip om altijd het MDA raamwerk in je achterhoofd te houden.
Meer informatie
Wil je meer lezen over het MDA Framework? Een aanrader is dan zeker de paper waarin het MDA raamwerk wordt gepresenteerd: http://www.cs.northwestern.edu/~hunicke/MDA.pdf
Ook kun je deze online presentatie bekijken: http://www.powershow.com/view/db6f2-ZjRmN/MDA_Framework_powerpoint_ppt_presentation
Tot slot wordt het MDA raamwerk uitgelegd in de onderstaande video, al wordt deze dan wel verbonden aan games en is deze dus vooral een aanrader voor hen die deze wel eens spelen:
Mede-oprichter van Vernieuwenderwijs. Daarvoor onderwijskundige in het hoger onderwijs en leraar geschiedenis en maatschappijleer in het voortgezet onderwijs. Praat graag over en is graag bezig met: didactiek, curriculumontwerp, toetsing, leren leren en veranderkunde. Actieve ontwikkelaar, onderzoeker en spreker.